Po przywitaniu wszystkich uczestników prelekcji przez Prezesa Mieleckiego Uniwersytetu- Pana Feliksa Czopa, głos zabrał Prezes Towarzystwa Miłośników Ziemi Mieleckiej Janusz Chojecki. Podziękował on zarówno Panu Prezesowi Feliksowi Czopowi, Członkowi Zarządu Uniwersytetu Pani Grażynie Bieniek za wybranie tego konkretnie wykładu dla tak bardzo licznego grona słuchaczy. Ponadto Prezes Chojecki podkreślił, iż zbliża się tegoroczny finał prestiżowego i wspólnotowego projektu „Pieczęć Zasług Obywatelskich – Sigillum Meriti Civilis” pomyślanego i realizowanego po raz drugi z inicjatywy Zarządu Towarzystwa. Przypomniał ubiegłorocznych pierwszych laureatów (Bł. Ks. Roman Sitko oraz b. długoletni Prezydent Miasta Mielca - Janusz Chodorowski). Wspomniał, iż tegorocznym Koordynatorem omawianego projektu jest obecna na wykładzie Wiceprezes Towarzystwa - Teresa Orczykowska, a wśród tegorocznych nominatów ponownie znalazło się dwóch zasłużonych dla Mieleckiej Ziemi zgłoszonych do tego honorowego odznaczenia: Jerzy Kazana nominowany przez Zarząd Uniwersytetu, a także Jerzy Klementowski - słuchacz Uniwersytetu.
Prelegent, wybitna postać Mieleckiej Ziemi, Radny Miejski, Członek Honorowy TMZM, twórca Encyklopedii Mielca, Józef Witek, w swoim wykładzie ilustrowanym licznymi zdjęciami przedstawił sylwetki konstruktorów statków powietrznych produkowanych jeszcze przed wojną, najpierw poza Mielcem, a następnie w Mielcu począwszy od Braci Działowskich i ich samolotów DKD, a później, po powstaniu Mieleckiej Fabryki Lotniczej w 1938 w ramach Centralnego Okręgu Przemysłowego aż po dzień dzisiejszy, pozostałych konstruktorów mieleckich samolotów. Wymienił ich chronologicznie: por. inż. Eugeniusza Stankiewicza i jego samolot LWD SZPAK, inż. Stanisława Lasotę - samolot szkolny CSS, inż. Wacława Czerwińskiego- szybowiec IS SALAMANDRA, inż. Stanisława Jachyrę – samolot szkolno-treningowy PZL M-2, inż. Zdzisława Żoka - szybowiec treningowo-akrobacyjny PZL M-3 PLISZKA, inż. Feliksa Borodzika - modyfikacje samolotu szturmowego LIM-5M; inż. Janusza Olenderka - samolot PZL M-4 TARPAN, prof. inż. Tadeusza Sołtyka- TS-11 ISKRA, mgr inż. Józefa Oleksiaka - samolot rolniczy M-18 DROMADER i jego odmiany, mgr inż. Edwarda Margańskiego - samolot szkolno-sportowy PZL M-17, mgr inż. Krzysztofa Piwka- samoloty M-20 MEWA oraz M26 ISKIERKA, mgr inż. Jarosława Rumszewicza - PZL M-21 Dromader, mgr inż. Czesława Kolisza- konstruktor prowadzący samolotu pasażersko-transportowego PZL An-28, dr inż. Alfreda Barona oraz mgr inż. Włodzimierza Gnarowskiego - samolot szkolno-bojowy PZL I-22 IRYDA, mgr inż. Andrzej Warzochę - samolot pasażersko-transportowy PZL M28 SKYTRUCK, mgr inż. Tomasza Oleksiaka - samolot pasażersko-transportowy PZL M28 BRYZA 1R.
Prelegent wspomniał także innych polskich konstruktorów, którzy pracowali na rzecz samolotów produkowanych w Mielcu: Bar Jerzy, Borowski Adam, Grzybowski Tadeusz, Kieroński Jerzy, Kijanka Tadeusz, Kita Kazimierz, Kubicki Piotr, Łęczycki Ryszard, Myszka Telesfor, Paturski Zbigniew, Pilawski Henryk, Stępczyk Tadeusz, Strusiński Ryszard, Szczeciński Zygmunt, Sznee Roman, Teisseyre Jerzy.
Wykładowca wspomniał także o konstruktorach radzieckich: Olega Antonowa, dzięki któremu w Mielcu wyprodukowano najdłuższą na świecie serię samolotów pasażersko-transportowych AN-2 (blisko 12 000), a także R.A. Izmaiłowa - konstruktora samolotów M-15 „Belfegor”, nad którego konstrukcją oraz wdrożeniem do produkcji ze strony polskiej czuwał mgr inż. Kazimierz Gocyła.
Po zakończeniu prelekcji głos zabrał ponownie prezes TMZM - Janusz Chojecki, który skonstatował, iż z wielu wymienionych konstruktorów, do historii przechodzi niewielu.
Zdaniem prezesa Chojeckiego, do powojennej historii Mielca przeszli niewątpliwie Józef Oleksiak, twórca polskiej oraz mieleckiej myśli konstruktorskiej zmaterializowanej w rodzinie samolotów DROMADER. Wyprodukowano oraz sprzedano, głównie na eksport na tzw. „rynki wolnodewizowe” blisko 800 egz. tych samolotów w okresie centralnie planowanej gospodarki polskiej. Prezes podkreślił, iż wraz z obecną na wykładzie wiceprezes TMZM - Teresą Orczykowską, miał przyjemność współpracować z Legendą Mieleckiego Lotnictwa przez ponad 25 lat eksportując samoloty konstrukcji Józefa Oleksiaka na rynki całego świata, od USA po Antypody. Zachęcił zainteresowanych historią mieleckiego lotnictwa do nabycia w sklepie internetowym Instytutu Lotnictwa w Warszawie książki napisanej wraz z inż. Oleksiakiem „Mieleckie samoloty na niebie świata” wydanej w roku 2013 z nakładem wznowionym w roku 2014.
Prezes Chojecki wymienił także nazwisko nie żyjącego już inż. Andrzeja Warzochy - konstruktora SKYTRUCKÓW, które począwszy od lat 90. ub. wieku do dziś z powodzeniem sprzedawane są na rynkach całego świata.
Prelekcja Józefa Witka nagrodzona została gromkimi brawami przez słuchaczy Mieleckiego Uniwersytetu Trzeciego Wieku, spośród których wielu pamięta z autopsji historię mieleckiego lotnictwa.
Wykład Józefa Witka został przygotowany w oparciu o zlecenie Towarzystwa Miłośników Ziemi Mieleckiej im. Prof. W. Szafera w ramach II edycji projektu „Pieczęć Zasług Obywatelskich - Sigillum Meriti Civilis 2017” realizowanego przez Towarzystwo.
Teresa Orczykowska- Koordynator Projektu Mielec, 13.10.2017
Strona internetowa Pieczęć Zasług Obywatelskich - Sigillum Meriti Civilis 2017
Brak komentarzy:
Prześlij komentarz